Het eiland ontstond in 1832 toen door aanleg van de Oosterdoksdam dit deel van het IJ werd afgescheiden en er daardoor ook geen eb en vloed meer was in het toen nog in open verbinding met de Zuiderzee staande IJ. Aan de oostzijde ontstond zo de omsloten watervlakte die nu Oosterdok heet.
Het Oosterdokseiland, waar voordien voornamelijk een spoorwegemplacement was, werd aan de zuidzijde in de jaren 60 bebouwd met het nieuwe Hoofdpostkantoor. In de jaren 90 ging de PTT de post over de weg vervoeren in plaats van per spoor, en het hoofdkantoor werd ingeruild voor een distributiecentrum op Sloterdijk. De gemeente Amsterdam begon daarop met het meerjarenplan van de ontwikkeling van de IJ-oevers.
Op het Oosterdokseiland werd een groot deel van het voormalige hoofdkantoor van de PTT in 2005 gesloopt. In de toren die tot 2011 behouden bleef (inmiddels gesloopt), huisde tijdelijk tot eind 2008 het Stedelijk Museum. Nu is er het nieuwe hoofdgebouw van de Openbare Bibliotheek Amsterdam (OBA; geopend op 7 juli 2007) en de nieuwbouw voor het Conservatorium van Amsterdam dat inmiddels voltooid is (opening in 2008). Inmiddels zijn er ook een groot hotel, horeca, een grootwinkelbedrijf, kantoren en woningen gerealiseerd.
Metamorfose Oosterdokseiland; fotoreportage expo en opening |
In de 28 vitrines die al jaren aan de muren en pilaren van de Sint Antoniesbreestraat bevestigd zijn, richt ik een aantal keren per jaar een nieuwe expositie in, in opdracht van Stichting Kunst en Cultuur Stadshart Amsterdam. De vitrine expositie in de Sint Antoniesbreestraat die op 13 maart startte, is gemaakt naar een idee van Pawlo Wirz. Het zijn uitvergrote i-phone-foto’s van zaken aangetroffen op straat, vloeren, parken. Naar de schaal is het soms raden…
één van de Ayubi schilderijen in de raamvitrine expositie in de Sint Antoniesbreestraat
Tijdens de verjaardag van de Zuidertoren hingen in de vitrines aan de Sint Antoniesbreestraat tekeningen van leerlingen van De Witte Olifant School
Peter Paschenegger, de maker van de serie geveltuinfoto's
Namens de commissie "Kunst en Cultuur" van Wijkcentrum d’Oude Stadt kon ik een expositie organiseren met een serie foto’s, die Jacob Heeringa maakte in de omgeving van de Nieuwmarkt, allen met boeddha-beeldjes. Als aanvulling en contrast mocht ik foto’s van boeddha in tempels of in het straatbeeld van Aziatische steden en monumentensites toevoegen.
Opening vitrine-expositie "Boeddha" in de Sint Antoniesbreestraat, Amsterdam, 27 februari 2014 |
foto-album van alle afbeeldingen in de vitrines en van de opening op 27 februari 2014
Bortusk zei dat al z’n monstertjes zelfportretten zijn, het oordeel aan u.
Namens de commissie "Kunst en Cultuur" van Wijkcentrum d’Oude Stadt was ik de begeleider van het project van de 28 monstertjes achter het glas van de vitrines in de Sint Antoniesbreestraat. Hier met Bortusk Leer, de maker met wie ik ze een plaats gaf in de vitrinekastjes. Op 6 december ingehangen, met een borrel geopend op 20 december 2013. Ze waren te zien in de Sint Antoniesbreestraat tot 25 februari 2014.
Links een foto uit de expositie in het Flesseman Restaurant: de serie "wensfoto's van bewoners" van René Louman: hun onvervulbare wensen digitaal waargemaakt. Rechts een foto uit de expositie in de vitrines aan de Sint Antoniesbreestraat: een keuze van Sjaak van der Leden uit het archief van Flesseman. Opening: 11 oktober 2013.
In 2007 organiseerde wijkcentrum d'Oude Stadt de eerste geveltuinendag in de Nieuwmarktbuurt op het Siebbeleshof, een rustig plein/plantsoentje achter de Sint Antoniesbreestraat. Ik maakte daar foto's van en ben dat elk volgend jaar, op de zaterdag in mei dat de geveltuinendag plaatsvond, blijven doen. Wisselend waren de weersomstandigheden, maar hetzelfde was elk jaar de goede sfeer die ontstond, mede door de muziek-optredens van mensen uit de buurt (amateur en prof) en door de aanwezigheid van workshops schilderen en bloemschikken voor kinderen. Een collegafotograaf uit de Pijp, Trudy van der Winkel, maakte deze foto op een moment van ontspanning; mijn zusje Marrie, die een daktuin heeft en elk jaar ook even langswipt, in gesprek met mij terwijl ik een shagje draai om er daarna fotograferend weer even tegen te kunnen. (geveltuinendag 2012)
vanaf 1 juli 2013 in de vitrines: geveltuindagen 2007-2013 |
zondag 21 april begon de opbouw van de april-feesten op de Nieuwmarkt, met op 24 april een benefiet-feest voor het noodlijdende buurtblad "OpNieuw". Het blad bestaat 30 jaar dit jaar. Foto: Sjaak van der Leden. Ik maakte een fotoreportage van dat feest
Nieuwmarkt, 24 april 2013, 21.20 uur
Bij de vitrines in de Sint Antoniesbreestraat wordt de expositie van foto's van Ine Ophof over meerkoetennesten in de binnenstad traditiegetrouw geopend met een rondleiding door de kunstenaar. 11 april 2013. Foto: Sjaak van der Leden
Bij de vitrines in de Sint Antoniesbreestraat wordt de expositie van foto's van de geschiedenis van de Sint Antoniesbreestraat geopend met een rondleiding. 29 november 2012
Een van de vitrines in de Sint Antoniesbreestraat bij avond. In deze vitrine een foto uit het jaar 1956, gemaakt in de straat, zie hieronder
Het Wijkcentrum d'Oude Stadt gaf mij in de zomer van 2010 de opdracht kunstenaars uit de Nieuwmarktbuurt te portretteren. De foto's die ik maakte waren bestemd voor de vitrines in de Sint Antoniesbreestraat. Dit ter opluistering van Open Ateliers Nieuwmarkt 2010. Deze foto en die hieronder is van september 2010.
Ik portretteerde de kunstenaars in hun atelier en in samenspraak met hen. Aan de galerijkant van de straat zijn de vitrines aan de pilaren bevestigd.
Ik raakte in contact met het buurtblad OpNieuw toen in het voorjaar van 1995 Tineke Nijenhuis, die het blad op dat moment runde, me vroeg een voorplaat voor het blad te maken. Ik was vrij in de invulling. Zij was bezig met een serie voorplaten, die door kunstenaars die in de Nieuwmarktbuurt woonden, gemaakt werden naar eigen inzicht. Ik tekende in die tijd veel en avontuurde in grafische toepassingen. Al snel werd ik ook redacteur; ik werd beschouwd als een expert in ruimtelijke ordening met m'n bouwkundige opleiding en mijn interesse in de wederopbouw van de Nieuwmarktbuurt, geteisterd als die was door WO II en metro-strijd. Ik volgde de Bewonersraad-vergaderingen en bracht daar verslag over uit in het drie-maandelijks verschijnende, huis-aan-huis bezorgde blad (oplage ± 4000).
Ik schreef ook regelmatig artikelen, o.a. over de grote bouwplannen op het Oosterdokseiland en illustreerde die ook met foto's. In 2003 en 2007 maakte ik voorplaten met gebruik van foto's.
In september 2009 publiceerde buurtblad OpNieuw een "In Memoriam Peter Rauh" tegelijk met de herinneringstentoonstelling die ik een jaar na het overlijden van Peter Rauh bij Galerie Connie Bos aan de Zwanenburgwal organiseerde. Ik was de aangewezen persoon om de voorpagina en het artikel te maken, hoewel ik toen al niet meer in de redactie zat. Dit was omdat ik hem bijna veertig jaar gekend had en zó lang zó nauw met hem had samengewerkt.